Siroz hastalığı Ufuk Özkan ile ilgili haberler ardından bir kez daha gündeme geldi. Hızlı bir şekilde kilo kaybeden Ufuk Özkan'ın karaciğer sirozu ile mücadele ettiği öğrenildi. Ülkemizde karaciğer sirozuna neden olan hastalıkların başında kronik viral hepatitler (KHB, KHC) yer almaktadır. Peki, siroz hastalığı nedir, nasıl anlaşılır, neden olur? İşte karaciğer sirozu belirtileri...
Karaciğer sirozu herhangi bir kronik karaciğer hastalığının son dönemi olarak tanımlanmaktadır. Histolojik olarak normal karaciğer dokusunun kaybolması ile normal dokunun yerini etrafı fibröz doku ile çevrili rejeneratif nodüllerin almasıdır.Karaciğer hayati bir organımızdır. Protein sentezi, safra, safra tuzu üretimi, yağ sentezi, yağ depolanması, karbonhidratların glikojen şeklinde depolanması; alkol, ilaç ve zehirlerden vücudun temizlenmesi başta olmak üzere 500’de fazla işlevi olan bir organımızdır. Karaciğer vücut ağırlığımızın yaklaşık olarak %2’sini oluşturur. Yetişkinlerde ağırlığı 1.4-1.6 kg arasında değişmektedir. Hepatik arter ve portal venden beslenir; diğer bir deyişle hem arter hem de venden beslenen tek organımızdır.
Dünya Sağlık Örgütü karaciğer sirozunu karaciğeri yaygın olarak tutan; normal yapının yerini anormal nodüllerin ve fibrozisin alması ile ortaya çıkan değişim olarak tanımlamaktadır. Karaciğer sirozuna neden olan pek çok hastalık bulunmaktadır. Ülkemizde karaciğer sirozuna neden olan hastalıkların başında kronik viral hepatitler (KHB, KHC) yer almaktadır. Batı ülkelerinde ise alkolik hepatit ve karaciğerin nonalkolik yağlı karaciğer hastalığı en sık görülen nedenler arasındadır.
1-Kronik hepatitler a- Viral hepatitler (B, C, D) b- Otoimmün hepatitler2-Alkole bağlı siroz3-Biliyer hastalıklar a-Primer ve sekonder biliyer siroz b-Primer sklerozan kolanjit4-İlaç ve toksik maddelere bağlı siroz5-Kalıtsal metabolik bozukluklara bağlı siroz a-Hemokromatozis b-Wilson hst. c-Galaktozemi d-Alfa-1antitripsin eks. e-Tip IV Glikogenosis, f- Galaktozemi g-Tirozinemi h-Kistik fibrozis6- Venöz çıkış obstrüksiyonu a- Veno-oklusiv hst. b- Budd-Chiari sendromu7- Kalp Yetmezliği a- Sağ kalp yetmezliği b- Konst.perikardit c- Triküspit yetm.8- Ender nedenlere bağlı siroz a- Konjenital silifiz b- Fibrokistik hastalık c- Sarkoidoz9- İntestinal bypass cerrahisi10- Malnütrisyon 11-Obezite ve Diyabet (NASH)
Karaciğer sirozunun başlangıç döneminde herhangi bir klinik bulgu vermeyebilir; bu döneme kompanse dönem denir. Fakat karaciğerde hasar ilerledikçe bulgular ve hayatı tehdit eden komplikasyonlar ortaya çıkmaya başlar ki bu döneme dekompanse dönem denmektedir. İştahsızlık, halsizlik, kilo kaybı, kas kütlesinde azalma, sarılık, kaşıntı, karın şişliği, bacaklarda şişlik; bazen siyah dışkılama veya kanlı kusma, kas krampları, boyun ve göğüs cildinde kılcal damar genişlemeler, el ayalarında kızarıklık, tırnak değişiklikleri, zihinsel kapasitede ve karakterde değişimler görülebilir. Bu aşamada karaciğer küçülmüş, dalak büyümüştür.