Yapay zeka aracı DeepSeek'in yaratıcısı Lian Wenfeng, dünya gündemine oturdu. ChatGPT ve Google gibi dev şirketlere düşük bütçelerle rakip olmayı başaran Çinli şirket, uygulama listelerini alt üst ederken, birçok teknoloji şirketinin hisselerini batırdı. Peki Lian Wenfeng kimdir? DeepSeek nedir, ne işe yarar? İşte ayrıntılar...
Yapay zeka botu ChatGPT'nin ardından DeepSeek-R1 modeliyle listeleri alt üst eden Çin merkezli yapay zeka aracı dünyanın gündemine oturdu. Model, uygulama mağazalarında ABD merkezli ChatGPT'yi de geride bırakarak en fazla indirilen yapay zeka uygulaması oldu.
Liang Wenfeng liderliğindeki Çinli şirket DeepSeek, geliştirdiği yapay zeka modelleriyle ChatGPT ve Google gibi dev şirketlere rakip oldu. Performans ve popülerlik açısından hızla küresel ilk 10’a giren şirket, ABD’deki kadar gelişmiş çiplere sahip olmadan bu başarıyı yakaladı. Bu da Silikon Vadisi'ndeki teknoloji yöneticilerini, Washington’daki politikacıları ve küresel yatırımcıları harekete geçirdi.
1985 doğumlu olan Liang, Çin’in güney kıyısındaki liman kenti Zhanjiang’da büyüdü. Çocukluğundan itibaren parlak bir öğrenci olan Liang, daha ortaokuldayken kendi kendine kalkülüs öğrenmeye başladı ve sonrasında Çin’in prestijli Zhejiang Üniversitesi’ne girdi. Üniversite yıllarında borsa hisselerini analiz edebilecek yapay zeka algoritmaları yazmaya başladı.
2015’te ise iki üniversite arkadaşıyla birlikte High-Flyer’ı hayata geçirdi. Şirket, Çin’de gelişmiş yapay zeka tekniklerini finans alanına uygulayan öncülerden biri oldu. Sadece piyasa fiyatlarını değil, farklı veri türlerini de analiz ederek önemli trendleri ortaya çıkarmayı başardı.
DeepSeek, yapay zeka destekli ücretsiz bir sohbet botudur ve görünümü, işleyişi ve kullanımı ChatGPT’ye oldukça benziyor. DeepSeek’in, matematik ve kodlama gibi alanlarda geçen yılın sonunda piyasaya sürülen OpenAI'nin o1 modeli kadar güçlü olduğu biliniyor. Çin'de High-Flyer Capital Management fonunun desteklediği DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i 20 Ocak'ta piyasaya sürdü. DeepSeek R1, tıpkı o1 gibi bir "akıl yürütme" modelidir. Bu tür modeller, yanıtlarını aşamalı olarak üretir ve insanların sorunları veya fikirleri analiz etme sürecini taklit eder. Rakiplerine göre daha az bellek kullanır, böylece görevleri yerine getirmenin maliyetini düşürür.
Çinli DeepSeek'in son yapay zeka modelinin diğer uluslararası rakiplerine göre daha az çip kullanılarak ve kısa sürede geliştirilmesi, küresel teknoloji hisselerinde satış baskısına yol açarken, ABD'li çip şirketi Nvidia'nın piyasa değeri 500 milyar doların üzerinde azaldı.
Çinli geliştiricisi DeepSeek, web sitesine yönelik siber saldırılar nedeniyle piyasaya sürdüğü yapay zeka aracına yeni kullanıcı kayıtlarını sınırlandırdığını bildirdi.
ABD Başkanı Donald Trump, Çin merkezli DeepSeek'in piyasaya sürdüğü son yapay zeka modelini olumlu olarak gördüğünü, bunun Amerikan endüstrisi için bir "uyandırma çağrısı" olması gerektiğini ifade etti.
Avustralya Sanayi, Bilim ve Kaynaklar Bakanı Ed Husic, Çinli geliştirici DeepSeek'in yapay zeka aracı konusunda "dikkatli olunması" mesajı verdi. İnsanların "doğal olarak" DeepSeek'e yöneleceğini düşündüğünü bildiren Husic, TikTok'la ilgili tartışmaların bir benzerinin, DeepSeek'te de yaşanabileceğinin altını çizdi.
