Çinli bilim insanlarının gerçekleştirdiği kapsamlı bir araştırma, beynin hızlı yaşlanmasına yol açabilecek beş önemli sağlık riskini ortaya koydu. Araştırmaya göre, çoğu zaman fark edilmeyen bu "sessiz tehditler", sadece fiziksel sağlığı değil, zihinsel işlevleri de ciddi şekilde etkileyebiliyor.
Pekin'deki Başkent Tıp Üniversitesi’nde yürütülen çalışmada, yaş ortalaması 55 olan 964 kişi 12 yıl boyunca takip edildi. Katılımcıların sağlık durumları ve beyin yapıları, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ile incelendi. Bilim insanları, bu verilerle oluşturdukları beyin yaşı tahmin modeliyle, kişilerin biyolojik beyin yaşlarını hesapladı.
Araştırmada, beyin yaşlanmasını hızlandırdığı belirlenen beş ana risk faktörü şu şekilde sıralandı: Hipertansiyon (Yüksek tansiyon) Hiperglisemi (Yüksek kan şekeri Hiperkreatinemi (Yüksek kreatinin seviyesi ) Sigara kullanımı
Araştırma sonuçlarına göre, dört ila beş risk faktörüne sahip bireylerin beyin yaşlarının, daha az riske sahip olanlara kıyasla "kayda değer ölçüde daha yüksek" olduğu görüldü. Bu durum, yaşam tarzı ve metabolik faktörlerin bir araya gelerek beynin yaşlanmasını hızlandırdığını ortaya koyuyor.Özellikle yüksek tansiyonun, beyin yapısına en fazla zarar veren etken olduğu belirlendi. Uzmanlar, bu durumun beyindeki iletişimi sağlayan beyaz cevher liflerini etkileyerek bilişsel gerilemeye ve demans gibi nörodejeneratif hastalıklara yol açabileceğini vurguluyor.Araştırmacılar, bu risk faktörlerinin çoğunun belirgin semptomlara neden olmaması nedeniyle genellikle fark edilmediğini ifade ediyor. Bu da beyin sağlığı açısından ciddi bir tehlike yaratıyor.
Yüksek tansiyon, çoğu zaman belirti vermese de bazı kişilerde baş ağrısı, bulanık görme ve göğüs ağrısına neden olabilir. Ancak kesin tanı için düzenli tansiyon kontrolü şart.Yüksek kan şekeri, özellikle diyabet hastalarında görülür ve aşırı susama, sık idrara çıkma, yorgunluk, bulanık görme gibi belirtilerle kendini gösterebilir.Yüksek kreatinin düzeyleri, böbrek işlev bozukluğunun habercisi olabilir. İştahsızlık, şişkinlik, nefes darlığı ve idrarda değişiklik gibi semptomlar gözlemlenebilir.
Bilim insanları, erken teşhisin önemine dikkat çekerken, halk sağlığı politikalarının bu risk faktörlerine odaklanarak geliştirilmesi gerektiğini belirtiyor.
“Çalışmamız, metabolik, yaşam tarzı ve sosyal geçmişle ilgili çeşitli faktörlerin beyin sağlığı üzerindeki etkilerini anlamamıza yardımcı oluyor. Bu bulgular, hem bireysel farkındalığın artmasına hem de toplum genelinde sağlıklı beyin yaşlanmasını destekleyen politikaların oluşturulmasına katkı sağlayabilir,” açıklamasında bulunuldu.Uzmanlar, özellikle 40 yaş üstü bireyleri düzenli sağlık kontrolleri yaptırmaları ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları geliştirmeleri konusunda uyarıyor.