Her sofrada bulunan ve temel besin maddelerinden biri olan ekmek, yüksek karbonhidrat içeren besinler arasında yer alıyor. Sağlıklı yaşamı önemseyen pek çok kişi ekmek tüketmeyi bırakıyor. Peki, en tartışmalı gıdalardan biri olan ekmeği her gün yediğinizde vücudunuzda ne oluyor?
Türkiye'de ekmek en sık tüketilen besinlerden biri. Her sofrada ve öğünde bulunan ekmeğin zararlarıyla ilgili de pek çok tartışma hala sürüyor. Ekmek, çeşitli tahıl unundan yapılmış hamurun ateşte, sac üzerinde, tandırda, fırında veya tepside pişirilmesiyle hazırlanan temel gıda olarak biliniyor.
Sürekli ekmek tüketmenin vücudunuzda bazı olumsuz etkileri olabilir. Bu nedenle ekmeği kontrollü tüketmek gerekir. Bazı ekmekler güçlü lif kaynakları olabilir. Diyetisyenler genellikle buğday ekmeğini kontrollü tüketmenin karbonhidrat ihtiyacını karşılayacağını ve sağlıklı olduğunu söylüyor. Ancak beyaz ekmek tüketiyorsanız sağlığınız için ciddi riskleri olduğunu unutmamanız gerekir.
Türkiye, yılda kişi başı 199.6 kg ekmek tüketimiyle son 65 yıldır dünyada en çok ekmek tüketen ülke konumunda yer alıyor. Beyaz ekmek, diğer ekmek türlerine göre daha uzun bir raf ömrüne sahip. Oldukça işlenmiş olan bu besin düzenli tüketildiğince vücut sağlığını olumsuz yönde etkiliyor. Her gün beyaz ekmek yemek vücut sağlığını tehdit ediyor.
Beyaz ekmek protein, lif, vitamin, mineral ve sağlıklı yağlar gibi besin maddeleri açısından düşüktür. Kalorisi nispeten yüksektir ve kan şekeri seviyelerinin yedikten hemen sonra yükselmesine neden olur. Araştırmalar, düzenli olarak beyaz ekmek yemenin tip 2 diyabet, obezite ve kalp hastalığı gibi sağlık sorunları geliştirme riskini artırabileceğini gösteriyor.
Beyaz ekmek, şeker oranı yüksek basit bir karbonhidrattır . Vücut bunu enerji için hızla parçalar ve kan şekerinde hızlı bir artış ve yükselme sağlar. Vücut karbonhidratları parçaladığında, bunları glikoza dönüştürür ve kan şekeri seviyelerini artırır.
Amerikan Kalp Derneği "Kan şekeri seviyeleri yükseldiğinde, hızla düşer ve kendinizi halsiz ve yorgun hissetmenize neden olur". diyor ve beyaz ekmek tüketiminin ani kan şekeri yüksekliğine neden olabileceğini vurguluyor.
Beyaz ekmek yüksek glisemik indekse (gıdaların kan şekeri seviyelerini ne kadar yükselttiğinin bir ölçüsü) sahiptir ve bu da kan şekerinin yükselmesine ve düşmesine neden olur. Beyaz ekmek işlendiğinde, birçok besin maddesi ortadan kalkar. Diğer ekmek türleri kompleks karbonhidratlar ve lif içerir. Tam tahıllı ekmeğin vücut tarafından sindirilmesi daha uzun sürer ve beyaz ekmekle aynı kan şekeri yükselmelerine neden olmaz.
Tam tahıllar, sağlıklı bir bağırsağı destekleyen lif ve diğer besinleri içeren karbonhidratlardır. Beyaz ekmek üretim sırasında bu besin maddelerinden arındırıldığı için aynı sindirim sistemi faydalarını sağlamaz. Buğdayın üç bileşeni vardır: kepek, tohum ve endosperm. Üreticiler beyaz ekmek yapmak için tahıldan kepeği ve tohumu çıkarır ve sadece endospermi bırakır. Bu işlem ayrıca lif, vitamin ve mineralleri de çıkarır. Lif, kan şekeri seviyelerini dengeleyen ve yemekten sonra tokluk hissi veren bir besindir. Lif açısından zengin bir diyet, kalp hastalığı riskinin düşmesi ve bağırsak sağlığının iyileşmesiyle bağlantılıdır. Lif ayrıca bağırsak düzenliliğini destekler ve kabızlığı önler. Beyaz ekmek bu sağlık yararlarını sağlamaz.
Düzenli olarak beyaz ekmek yemek kilo alımına katkıda bulunabilir. Bir dilim beyaz ekmek 73 kalori içerir. Beyaz ekmek lif ve protein içermediği için sizi doyurmaz. Bu, doymadan (tatlı bir tokluk hissi) çok fazla yiyebileceğiniz anlamına gelir. Beyaz ekmek, rafine unla yapılan oldukça işlenmiş bir besindir . Genellikle şeker ve tuz gibi katkı maddeleri içerir. Tam tahıllar yemek sağlıklı bir kiloya katkıda bulunabilirken, rafine tahıllar kilo alımı ve daha yüksek obezite riskiyle ilişkilendirilmiştir.Beyaz ekmek, vücudumuzun enerji için ihtiyaç duyduğu karbonhidratlardan oluşur. Vücut, karbonhidratları yakıt olarak kullanır, bu da diyetin gerekli bir parçasıdır.
Tam buğday ekmeği gibi daha sağlıklı alternatifler olsa da, beyaz ekmek vücuda karbonhidrat sağlar. Uzmanlar genellikle yetişkinlerin günde iki ila üç porsiyon tam tahıl yemesini önerir. Beyaz ekmeği ölçülü bir şekilde tüketmeyi hedefleyin ve kan şekerinizi dengelemeye yardımcı olması için protein veya lif açısından zengin yiyeceklerle yemeyi düşünün.
Beyaz ekmek herkes için sağlıklı bir tercih değildir. Çölyak hastalığı olan kişilere glüten iyi gelmez ve beyaz ekmekten kaçınmalıdır. 1Çölyak hastalığı olan kişiler glüten tükettiğinde, bağışıklık sistemleri ince bağırsağa saldırır ve zarar verir.
Glütene karşı intoleransı veya hassasiyeti olan kişiler ayrıca şişkinlik gibi rahatsız edici semptomlara neden olabilen beyaz ekmekten kaçınmayı tercih edebilirler. Beyaz ekmek, diyabet veya kan şekeri seviyelerini etkileyen diğer rahatsızlıkları olan kişiler için muhtemelen en iyi seçim değildir. Kan şekeri seviyelerinin yükselmesine neden olduğu için, onu yemek diyabet yönetimini daha zor hale getirebilir.Bu makale sadece genel bilgi verme amacıyla yazılmıştır ve doktor tavsiyesi olarak ele alınmaması gerekir